Het is een denkfout dat meer grootschalige huisvestingscomplexen de oplossing zijn voor huisvestingsproblemen waar arbeidsmigranten mee te maken krijgen in ons land. Het is juist andersom, veel problemen zullen verergeren bij meer grootschalige wooncomplexen. Wat de oplossing lijkt voor de veelvoorkomende dakloosheid en slechte woonomstandigheden van arbeidsmigranten, is in werkelijkheid juist een blokkade voor integratie en een aanjager van allerlei problemen van deze groep arbeiders.
Een arbeidsmigrant heeft in een grootschalig huisvestingscomplex slechts een tijdelijk bed en kan op elk gewenst moment uit zijn kamer worden gezet. Waarna hij dus op zoek moet naar een nieuw bed of dakloos wordt.
Short stay, oftewel logies, is de boosdoener
Veel mensen denken dat een cleane kamer met een goed geschilderd kozijn, een opbergkast en twee plastic matrassen in een ruimte van een paar vierkante meter volwaardige huisvesting is, en een nieuw thuis kan zijn voor arbeidsmigranten in Nederland. Beter dan een leven op straat, is de logische gedachte.
Echter, arbeidsmigranten worden vaak pas dakloos nadat ze in zo’n complex hebben verbleven, het is niet andersom. Als hun tijdelijke werkcontract afloopt moeten ze vaak binnen enkele dagen de kamer verlaten. Dan staan ze dus op straat.
Verblijf in zo’n complex is bovendien slechts voor korte duur, enkele maanden maximaal, en kan op elk moment worden opgezegd. Het is logies, ook wel short stay genoemd, en de huurder heeft hierbij geen enkele huurbescherming.
Arbeidsmigranten in wooncomplexen kúnnen zich niet in de gemeente inschrijven
Wie verblijft in een short stay-locatie, kan zich meestal niet in de Basisregistratie Personen (BRP) inschrijven. En wie niet in de BRP staat ingeschreven heeft nauwelijks een sociaal vangnet. Geen huurbescherming en geen recht op sociale verzekeringen.
Dit is het lot van de vele duizenden arbeidsmigranten in ons land. Via hun werknemersverzekeringen dragen ze wel hun premies af voor een sociaal vangnet, maar ze kunnen er haast onmogelijk aanspraak op maken. Arbeidsmigranten wonen hier niet, ze verblijven hier slechts. Tijdelijk.
Dit leidt tot grote problemen voor de arbeidsmigranten zelf, maar ook voor de maatschappij. Omdat de mensen te vaak op straat belanden, en vervolgens onverzekerd zijn. Bij medische problemen komen ze daardoor vaak bij de spoedeisende hulp in ziekenhuizen terecht.
Short stay is een verdienmodel. Hierdoor bouwen huisvesters short stay-locaties terwijl er nauwelijks woningen voor arbeidsmigranten worden gebouwd waar ze wel langere tijd mogen wonen. Short stay belemmert inschrijven in de BRP en is de oorzaak waarom duizenden arbeidsmigranten geen rechten in Nederland opbouwen en niet kunnen integreren. Er moeten daarom meer vaste woonvormen gerealiseerd worden.
Short stay belemmert zelfs doorstroming naar een vaste baan
Arbeidsmigranten die in short stay-locaties verblijven, zullen deze huisvesting moeten verlaten zodra ze niet meer in dienst zijn van het uitzendbureau dat de woon-werk packagedeal met ze sloot. Dit is een problematische constructie, want de arbeidsmigrant kan geen kant op. Hij zit klem in een systeem waaruit hij nauwelijks kan ontsnappen.
Stel dat een arbeidsmigrant een direct contract zou kunnen krijgen bij het inlenende bedrijf dan moet hij ook zelfstandig een betaalbare woonruimte vinden. En dat lukt vaak niet.
Het chronisch tekort aan betaalbare huisvesting in Nederland zorgt ervoor dat arbeidsmigranten dus vaak geen vaste aanstelling kunnen aannemen bij de inlenende bedrijven. Want waar moeten ze wonen als ze niet meer werken voor het uitzendbureau en hun huisvesting dus moeten verlaten? Dit systeem houdt zichzelf in stand.
Gemeenten die grote huisvestingscomplexen vergunnen voeren actief beleid om arbeidsmigranten NIET te laten integreren
Deze grote wooncomplexen voor arbeidsmigranten zijn zonder uitzondering vergund voor short stay, oftewel logies. Doordat gemeenten deze huisvestingscomplexen exclusief voor logies vergunnen is het bewust overheidsbeleid dat arbeidsmigranten, die in deze ‘hotels’ verblijven, hier niet kunnen integreren en zeer moeilijk doorstromen naar een vaste baan. Meedoen in de maatschappij en short stay zijn twee tegengestelde waarden.
Beleidsmakers die grote woorden bezigen over goede huisvesting en ‘werken aan integratie’ van deze groep nieuwkomers hebben boter op hun hoofd. Hun eigen beleid houdt dat tegen.
Zonder BRP-inschrijving en met de dwang om steeds na korte tijd naar een ander complex te verhuizen blijven arbeidsmigranten in hun eigen, vrij uitzichtloze, bubbel met nauwelijks rechtsbescherming. Dit moet veranderen!
Wat is wel goede huisvesting voor arbeidsmigranten?
Het codewoord is ‘wonen’. Wanneer arbeidsmigranten hier kunnen wonen, en dus ingezetenen zijn in plaats van ‘verblijvers’, dan zouden zij een zelfstandig bestaan kunnen leiden en ook kunnen integreren. Gemeenten kunnen daarom beter kleine appartementen bouwen voor meerdere typen starters en kleine huishoudens. Uiteraard in de buurt van voorzieningen zoals winkels en openbaar vervoer.
Een dergelijke woonvorm is het beste antwoord op de actuele woningbehoefte van diverse groepen woningzoekenden. Arbeidsmigranten die voor langere tijd in Nederland komen werken, zouden hier ook zelfstandig een woning moeten kunnen huren voor gangbare tarieven.
Dit kan alleen als de wijze waarop arbeidsmigranten naar Nederland worden gehaald verandert én als zij hier betere kansen krijgen. Dat begint bij de werkgever en het dienstverband. Arbeidsmigranten zouden hetzelfde wervingsproces moeten doorlopen als andere werknemers en hen zou hetzelfde loopbaasperspectief geboden moeten worden. Ze moeten zich kunnen registreren in Nederland en daarmee volwaardig kunnen meedraaien.
Dit klinkt niet meer dan logisch, toch?
