Home » shortstay

Tagshortstay

Grotere campus voor 400 arbeidsmigranten mag van Waalwijk, maar niet tot 2050

BD, 21 oktober 2024 – WAALWIJK – Waalwijk wil meewerken aan een flinke uitbreiding van de campus voor arbeidsmigranten aan de Altenaweg, van 252 naar 400 bewoners. De vraag naar dit soort grootschalige huisvesting blijft voorlopig, maar hoelang nog?

De pandeigenaar mikt op een uitbreiding van het voormalige Wärtsilä-gebouw op het bedrijventerrein Haven. Dat is overigens geen gelopen race. Burgemeester en wethouders steunen het verzoek, maar wel onder bepaalde voorwaarden. De opvang bij de campus verloopt goed. Toch wil het college nog duidelijkere afspraken maken over de integratie en welzijn van bewoners. Volgens mede-eigenaar Ted van den Besselaar (Sabes Vastgoed) kan hij hier niet op ingaan, omdat hij de inhoud niet kent. Of het plan de eindstreep haalt, is daarom de vraag.

‘Wonen is daar onwenselijk’

Waalwijk kiest bij deze grootschalige complexen bewust voor tijdelijke vergunningen. De campussen zijn er gekomen, vanwege de grote behoefte aan (kortere) opvangplekken. Toch vindt het college de situatie niet ideaal, en verleent daarom geen permanente vergunning. ,,De complexen liggen allemaal op bedrijventerreinen, waar in de meeste gevallen ook zwaardere industrie zit. Wonen is daar onwenselijk. Deze locaties zijn in beginsel niet geschikt om daar lang te verblijven. Mensen mogen er maximaal een jaar blijven.”

Lees hier verder (origineel bericht)

Veel mis met woningen voor arbeidsmigranten in Culemborg

Gelderlander, 17 september 2024 – Er is nog altijd veel mis met de huisvesting van Oost-Europese arbeidsmigranten in Culemborg. Bij een recente controle bleken vier van de zes bezochte huizen eigenlijk ongeschikt om in te wonen.

Eén woning voldeed niet aan bouwvoorschriften, zoals een ondeugdelijke trap en slechte hygiënische voorzieningen. Wat verder opviel is dat veel de bewoners niet ingeschreven staan bij de gemeente als ingezetene. In niet alle gemeenten is dat noodzakelijk vanwege de administratieve rompslomp, als de personen maar relatief kort blijven.

Lees hier verder (origineel bericht)

Shortstay: Een lange lijst ellende

21 augustus 2024 – Shortstay voor arbeidsmigranten is een belangrijk verdienmodel voor uitzenders maar veroorzaakt voor arbeidsmigranten en de omgeving voornamelijk veel ellende.

Shortstay is de benaming voor locaties waar uitzendbureaus arbeidsmigranten vestigen voor korte duur. De bewoners wisselen er vaak, staan meestal niet ingeschreven bij de gemeente en hebben geen binding met hun omgeving. Shortstay vindt overal plaats: in woonwijken, stadscentra, op het platteland, industrieterreinen en in speciaal voor dit doel gebouwde migrantenhotels.

Vaak stemt dit gebruik niet overeen met het bestemmingsplan. Dergelijke locaties zijn vaak niet brandveilig en er wonen te veel mensen op te weinig oppervlak. De bewoners zijn bovendien meestal niet op de hoogte van lokale gebruiken en regels. Ze hebben geen huurbescherming, en ook ontbreekt vaak toegang tot het afvalsysteem.

De omgeving ervaart veel overlast door rondhangende arbeidsmigranten, zwerfvuil en verloedering. De snel wisselende bewoners zijn ook niet gelukkig met de hun geboden plek. Ze hebben onvoldoende privacy en klagen regelmatig over slecht onderhoud.

Voor uitzendbureaus en vastgoedbezitters is shortstay echter een lucratief verdienmodel. De huurinkomsten zijn zeer hoog en de arbeidsmigranten bouwen geen rechten op.

Geen privacy en geen rechten

Hier (filmpje links) krijgen we een indringend inkijkje in een shortstay locatie. De bedden staan dicht bij elkaar en er zijn geen aparte kamers. De bewoners hebben een kast ter beschikking voor hun spullen. De compartimenten worden gescheiden door half hoge muren. Iedereen kan iedereen horen. Hoeveel mensen leven er? 40? 60? Afzonderen is niet mogelijk. Hier heb je geen privacy. En: ook geen rechten. De getoonde locatie is er een uit velen.

In een ander filmpje (hieronder) is een shortstay- kamer te zien die twee onbekenden moeten delen en waar voor de tweede persoon zelfs geen kast beschikbaar is.

Als een arbeidsmigrant naar Nederland komt, heeft hij of zij de eerste vier maanden geen verplichting om zich in te schrijven bij de gemeente. Arbeidsmigranten wordt vaak niet uitgelegd wat hun rechten en plichten zijn. En dus, wie zich niet inschrijft, verblijft hier als het ware als toerist en bouwt daardoor geen huurrechten op. De arbeidsrelatie is zo vormgegeven dat de arbeidsmigrant geen vangnet heeft. Wie werkeloos wordt, verliest ook het dak boven het hoofd. Het uitzendbureau kan de arbeidsmigrant zonder opgaaf van reden op elk moment ontslaan.

Shortstay is big business

Veel shortstay vindt plaats in doodgewone huizen. In een onderzoek van de gemeente Oudewater uit december 2023 wordt uitgegaan van gemiddeld 6 mensen per adres; 2 mensen per kamer. De gemiddelde weekhuur is 125 Euro per persoon. Uitgaande van deze getallen zal het uitzendbureau 39.000 Euro huur per jaar, oftewel 3.250 Euro per maand ontvangen voor een heel gewoon huis.

Als het huis groter dan gemiddeld is, zijn de inkomsten nog hoger. Vaak betalen de arbeidsmigranten naast de basishuur extra voor zaken zoals de huur van een matras. En opgelopen boetes, voor bijvoorbeeld een gebroken ruit, zijn vaak beschamend hoog. In het onderstaand audiofragment is dat te beluisteren; de arbeidsmigrant wordt op staande voet ontslagen en krijgt een boete van €1000 voor een gebroken ruit.

Controle is moeilijk

Omdat arbeidsmigranten zich vaak niet inschrijven (de gemeente Rotterdam concludeerde al eens dat slechts één op de vijf ingeschreven is) en omdat Stichting Normering Flexwonen (SNF) haar locatieregister tot dusver niet openstelt voor gemeenten, is het voor overheden moeilijk om te controleren op het naleven van regelgeving en het hebben van de juiste vergunningen.

Bijvoorbeeld: de gemeente Roosendaal geeft in haar jaarlijkse arbeidsmigranten rapportage aan niet alle huisvestingslocaties te kennen.

Dit zadelt gemeenten op met een groot probleem: het is onbekend hoeveel arbeidsmigranten er in de gemeente verblijven en waar de arbeidsmigranten exact wonen. Men heeft in feite geen goed zicht op een belangrijke, soms omvangrijke, bevolkingsgroep binnen de gemeente en kan het beleid hier dus ook niet op afstemmen.

Door dit gebrek aan informatie is het niet goed mogelijk om te handhaven. Uitzenders zijn erbij gebaat om deze situatie voort te laten bestaan. Dit geeft hen immers de mogelijkheid om meer mensen te huisvesten dan het bestemmingsplan toestaat.

Shortstay staat voor slechte ethiek

Door het gedogen van shortstay wordt het uitzendbureaus makkelijk gemaakt om zonder noemenswaardige verantwoordelijkheid veel geld te verdienen aan arbeidsmigranten. In een eerder artikel Permanente banen ingevuld door wegwerp flexkrachten zorgt voor overmatig veel problemen schreven wij hier al uitvoerig over. Het komt erop neer dat uitzendbureaus vaak zeer a-selectief zijn bij het aannemen van mensen en iedereen die niet bevalt zonder pardon weggeven aan de Nederlandse maatschappij. Shortstay verhuur hangt samen met de wens van werkgevers om permanente werkplekken op te vullen met constant roulerende flexkrachten. Dit alles wordt mogelijk gemaakt door een gebrek aan regelgeving en handhaving.

Grote locaties

De roep om grote locaties groeit. Uitzendorganisaties zoals Otto Workforce willen graag zogenoemde migrantenhotels bouwen op locaties in het buitengebied of op industrieterreinen. Dit lijkt in eerste oogopslag wellicht een goede oplossing, maar wie beter kijkt, komt tot de conclusie dat er zeer grote nadelen kleven aan deze vorm van huisvesting.

Arbeidsmigranten voelen zich in een grote shortstay weggezet als tweederangs burgers. Dit komt onder andere door de vaak afgelegen locatie, de muur om het terrein en de aanwezigheid van één of meer beheerders (bewakers).

Grote shortstays geven weinig motivatie om te integreren. Dit hangt samen met de tijdelijkheid en daaraan gekoppelde onzekerheid die de arbeidsmigranten ervaren. De locatie van een grote shortstay wordt door de commissie Roemer ook benoemd als een oorzaak.

Dergelijke huisvesting ligt vaak op locaties die hier niet geschikt voor zijn; denk aan geluidshinder of de nabijheid van gevaarlijke industrie. Dit komt het welzijn van de bewoners niet ten goede.

Door veel arbeidsmigranten bij elkaar te huisvesten op een beperkt oppervlak, neemt de overlast voor de buurt ernstig toe. Ook voor de bewoners is een grote shortstay vaak onveilig. De bewoners komen er makkelijk in aanraking met drugs en er vinden regelmatig geweldsincidenten plaats. Zoals in Waalwijk.

Nog meer shortstay locaties zal leiden tot de komst van nog meer kort verblijvende arbeidsmigranten die geen binding hebben met hun omgeving. Hierdoor zal ook het aantal werkeloze en dakloze arbeidsmigranten steeds verder stijgen.

Overlast bij kleinere locaties

Uit onderzoek blijkt dat de buren van shortstay locaties veel overlast ervaren. Hierbij worden een aantal zaken vaak genoemd:

Afval

Slecht onderhoud

Luid gepraat / geschreeuw (ook ’s nachts)

Drank- en drugsgebruik

Geweldsincidenten

Shortstay locaties vaak illegaal door ontbreken vergunningen

In Nederland valt Shortstay (bewoning voor maximaal vier maanden door niet ingeschreven mensen) niet onder de reguliere bewoning van een pand. Dit betekent dat een woning die voor shortstay wordt gebruikt, door middel van een omzettingsvergunning aan de woningvoorraad onttrokken moet worden. Ook is een logiesvergunning noodzakelijk om een shortstay legaal te maken. De vereisten hiervoor kunnen per gemeente verschillen. De shortstay moet binnen het bestemmingsplan passen, of er moet een uitzondering voor worden gemaakt. Bovendien zal een shortstay-pand ook brandveilig gebruikt moeten kunnen worden.

Het lijkt er sterk op dat het merendeel van de Nederlandse gemeenten niet goed handhaaft op het hebben van de juiste vergunningen en gebruik van shortstay locaties in strijd met de bestemming.

Complexe materie

De Nederlandse arbeidsmigrantenmarkt is doorspekt met verstrengelde belangen. De bedrijven die de gemeente graag ziet komen, hebben vaak alleen bestaansrecht als goedkope arbeidsmigranten het werk komen doen. Maar voor deze mensen is meestal geen woonruimte. En toch komt de vergunning voor zo’n bedrijf er vaak. ‘De vrije markt’ mag de huisvesting regelen. Om toch mogelijk te maken wat onmogelijk is, worden de arbeidsmigranten vaak gehuisvest op plekken waar dat niet is toegestaan. De leefomstandigeheden zijn soms ver beneden het acceptabele.

De meeste shortstay locaties zijn opgenomen in een register dat beheerd wordt door SNF. In dit locatieregister worden de adressen bijgehouden waar de uitzendbureaus hun werknemers huisvesten. Ook is er een koppeling met een administratie waarin alle mutaties per adres worden bijgehouden. Kortom: SNF weet waar de shortstay locaties zijn en wie er woont of heeft gewoond. SNF stelt dit register echter alleen open voor haar leden. De overheid heeft geen toegang.

Het feit dat SNF haar registers voor gemeenten gesloten houdt, doet vermoeden dat er iets te verbergen is. Het laat zich raden dat er in het register veel adressen staan waar (veel) meer mensen wonen dan mag. Gaan de registers open, dan gaat dit ten koste van het aantal beschikbare plekken. Waarom grijpt de overheid hier niet op in?

Roulerende flexwerkers

In diverse sectoren worden inmiddels de permanente arbeidsplaatsen ingevuld met steeds weer nieuwe, kortblijvende flexwerkers. Deze praktijk, die in Duitsland niet is toegestaan, is in Nederland sluipenderwijs normaal geworden. Door dit mechanisme worden er structureel meer arbeidsmigranten gerecruteerd dan noodzakelijk is, om de banen steeds opnieuw in te vullen. Per baan zijn er dus meerdere arbeiders nodig, wat de druk op ons systeem nog meer vergroot.

Van shortstay naar een lange termijnoplossing

Het mag duidelijk zijn dat we met shortstay de grens van het toelaatbare hebben overschreden in Nederland. Om het tij te keren, moet er stevig ingegrepen worden. Dat begint met duidelijke wet- en regelgeving, plus de handhaving daarop.

SNF zal haar registers voor gemeenten open moeten stellen, zodat we zicht krijgen op de locaties en deze kunnen controleren. Tegelijk zullen we met dit nieuwe inzicht zorgvuldig moeten omgaan. Want bij al te voortvarend handhaven wordt er ineens een hele grote groep mensen dakloos. Hier moeten wij allemaal goed over nadenken. Dat vereist een goede samenwerking tussen de overheid, de

uitzendbranche en de inleners. Het uitroken van harde uitzendcowboys hoort hier zeker ook bij en zal voor alle spelers voordelig blijken.

Om het proces in goede banen te leiden, moeten alle partijen inzien dat de zelfregulering heeft gefaald en dat de problematiek zijn oorsprong vindt in het korte termijndenken van onze overheid. Met openheid, handhaving en verplichte onafhankelijke keurmerken kunnen we de trein afremmen voordat deze ontspoort.

Permanente banen ingevuld door wegwerp flexkrachten zorgt voor overmatig veel problemen

juli 2024 – De gevolgen van het huidige systeem rond arbeidsmigratie zijn alom zichtbaar. Overbewoonde huizen met dichtgeplakte ramen en onkruid in de tuin, openbaar dronkenschap, toeterende busjes om 5 uur in de morgen, arbeiders die ontslagen worden zonder reden en dan nergens recht op hebben, met de straat als lot. Het zijn allemaal gevolgen van een systeem dat onjuist is ingericht.Een systeem dat het snel doorwisselen van arbeiders voor dezelfde (vaak permanente) werkplek in de hand werkt, waardoor er meer mensen naar Nederland worden gebracht dan nodig is. En even zo vaak niet de meest geschikte kandidaten, met alle gevolgen van dien. Mensen raken op drift, worden dakloos en wat begon als “The Dutch Dream” eindigt in een nachtmerrie gedroomd onder een klamme brug.

Werving met een sleepnet

Tot dusver is er in de Nederlandse media en politiek voornamelijk gesproken over de gevolgen van arbeidsmigratie. Stichting Bewonersbelangen Arbeidsmigratie wil de focus op de oorzaak richten, want enkel als die wordt aangepakt, zullen de gevolgen beheersbaar worden of vallen ze zelfs weg. Door het huidige flexwerkstelsel hebben werkgevers haast geen verplichtingen jegens hun personeel, waardoor ‘werven met een sleepnet’ en ‘ontslaan zonder reden’ aantrekkelijker is dan het investeren in een vruchtbare en langdurige arbeidsrelatie. Het wordt tijd dat werkgevers verplicht worden verantwoordelijkheid te nemen, juist voor flexwerkers.Een recent artikel in de NRC over Reyhan Meat Specialist (RMS) legde fraai bloot waar de eigenlijke pijn zit: arbeiders worden in Oost Europa geronseld door lokale recruiters en ‘on the way to Holland’ aangenomen door RMS. Het spreekt voor zich dat Reyhan op dat moment geen goed beeld heeft van de personen die ze in dienst nemen. Want hoe kan je vaststellen of iemand geschikt is als die persoon nog in een busje onderweg is en de chauffeur (tevens recruiter) slechts wat basisgegevens heeft doorgegeven?RMS kan dit doen, omdat de gevolgen van een misser volledig voor rekening van de arbeidsmigrant en de Nederlandse samenleving komen. Sterker nog: in het huidige stelsel is het aantrekkelijk om een permanente werkplek op te vullen met telkens roulerende flexkrachten. Reyhan Meat Services is niet het enige uitzendbureau dat zo werkt. Deze praktijken komen veelvuldig voor bij uitzendbureaus die zich richten op arbeidsmigranten.

Verantwoordelijkheid

Het toverwoord is ‘verantwoordelijkheid‘. Verantwoordelijkheid die de inleners en uitzendbranche nu te vaak niet nemen. Bij problemen of ziekte trekken de inlenende bedrijven makkelijk de handen af van de mensen. De uitzendbranche voelt zich eveneens niet verantwoordelijk voor de arbeidsmigrant en ontslaat deze vaak zonder een duidelijke reden. En na dat ontslag volgt regelmatig direct een huisuitzetting. De arbeidsmigrant transformeert dan binnen enige uren van een werknemer tot een dakloze.

Het foute systeem

De huidige wet- en regelgeving lijkt voornamelijk een uitvloeisel van kort houdbare economische keuzes geënt op snelle winst. Het schept de mogelijkheid om werknemers kortdurend in dienst te hebben, zonder de verantwoordelijkheden die normaal bij goed werkgeverschap horen.

een flexwerker verblijft in een “short stay” faciliteit, soms met honderden anderen, en heeft geen huurrecht. Je kunt hem of haar dus op enig moment de woning ontzeggen. Dit is extra aantrekkelijk omdat we in Nederland geen verbod hebben op huisvesting door werkgevers.

bij flexwerk is de werkgever gevrijwaard van ontslagvergoedingen. Het spreekt voor zich dat de werkgever in de meeste gevallen een uitzend- of interimbureau is. De partij waar een werknemer vervolgens tewerk wordt gesteld, heeft er ook stevig voordeel van. Die heeft minder mensen op de loonlijst staan en maakt zich geen zorgen over, bijvoorbeeld, werknemers die langdurig uitvallen door ziekte; zelfs niet als die ziekte arbeidsgerelateerd is.

het huidige systeem rondom flexkrachten heeft tot gevolg dat er voor één permanente baan meerdere mensen naar Nederland worden gehaald. En het is een illusie om te denken dat arbeidsmigranten die ontslagen worden, altijd ander werk vinden of teruggaan naar hun moederland.– mensen willen niet terug omdat ze zich schamen– mensen kunnen niet terug omdat ze geen geld hebben voor de terugreis– meer dan eens gaat het om mensen met sociale- en verslavingsproblematiek (een gevolg van werven met een sleepnet) die al zoveel problemen in hun thuisland hebben dat teruggaan daarom geen optie is

een gedeelte van de ontslagen arbeidsmigranten komt zo op straat terecht, met alle gevolgen van dien. Als ons systeem niet ingrijpend verandert, zullen dat er steeds meer worden. Deze groep zorgt voor heel veel overlast en de Nederlandse samenleving betaalt hier de prijs voor. Denk hierbij aan nachtopvang, kosten voor spoedeisende hulp en groeiende criminaliteit.

de winnaars van het huidige systeem zijn de uitzendbureaus en de inlenende bedrijven. De uitzendbranche verdient stevig aan de huisvesting, werving en uitzending van arbeidsmigranten. Daarnaast mogen ze een vergoeding voor woon-werk verkeer rekenen. De uiteindelijke werkgevers profiteren overmatig van goedkope arbeiders waar geen verantwoordelijkheid voor gedragen wordt. Voor dit gewin betaalt de Nederlandse samenleving de volledige rekening. Er worden meer mensen naar Nederland gehaald dan op basis van het aantal banen noodzakelijk is. De selectie vindt hier plaats en de samenleving mag de left-overs absorberen. Dit alles is mogelijk omdat er simpelweg geen regels zijn die dergelijke praktijken verbieden of zelfs maar ontmoedigen.

bovendien creëert het huidige systeem op deze manier een grote groep tweederangs burgers. We behandelen de mensen die we nodig hebben niet met de waardigheid die ze verdienen. Men kan zich zelfs afvragen of het gelijkheidsbeginsel wel geëerbiedigd wordt als flexwerkers zo achtergesteld worden bij hun collega’s die wel een normaal contract hebben

Van symptoombestrijding naar een oplossing

Het bovenstaande laat zien dat het bouwen van steeds meer short stay locaties en meer intensieve handhaving niets meer of minder is dan symptoombestrijding. Als we niks aan de oorzaak doen, zal het systeem vroeger of later bezwijken.De perverse prikkel zal weggenomen moeten worden. Stichting Bewonersbelangen Arbeidsmigratie pleit voor het aanpakken van de oorzaak, met de volgende kernpunten:

werkgevers hebben vanaf dag 1 verantwoordelijkheid voor hun werknemers

we gaan met elke arbeidsmigrant om zoals we zelf behandeld willen worden

het aangaan van een arbeidsrelatie voor langere duur wordt aantrekkelijker gemaakt dan flexrelaties

Het wordt verboden om flexwerkers in te zetten op permanente arbeidsplaatsen. (Zoals in Duitsland al het geval is.)

de werkgever wordt verantwoordelijk voor de terugreis van arbeidsmigranten

er wordt een maximum gesteld aan het percentage flexwerkers dat in een organisatie werkzaam mag zijn

huisvesting mag niet verzorgd worden door de werkgever (in ieder geval niet gekoppeld zijn aan de arbeidsrelatie.)

verplichte registratie in de BRP vanaf dag 1.

Als deze maatregelen worden opgenomen in de wetgeving, zal het voor bedrijven veel aantrekkelijker worden om langdurige arbeidsrelaties aan te gaan. Dit betekent een betere selectie van personeel aan de voorkant en het geeft perspectief aan de migrant die graag een toekomst wil opbouwen in Nederland.

Stichting Bewonersbelangen Arbeidsmigratie vindt dat iedereen in Nederland welkom is, maar verzet zich tegen het huidige stelsel waarin de uitzendbranche de lusten heeft, de samenleving de lasten, en de arbeidsmigrant maar al te vaak het nakijken!

×