BNNVARA, 13 maart 2024 – Zembla volgt een groep boze burgers in Boxtel die aan de rand van de gemeente in actie komt tegen een gepland migrantenhotel.
Nederland telt ongeveer een half miljoen arbeidsmigranten uit Midden- en Oost-Europa. Het huidige systeem gaat gepaard met uitbuiting en een toenemende druk op de samenleving. Zembla onderzoekt de positie van arbeidsmigranten in onze samenleving en bekijkt welke factoren ertoe hebben geleid dat arbeidsmigranten in Nederland tegen de ondergrens aan lopen.Monique Kremer van de Adviesraad Migratie stelt dat arbeidsmigratie goed is voor de schatkist, maar ze ziet ook negatieve gevolgen voor de samenleving: “Je ziet dat de meeste baten voor werkgevers zijn, en de lasten voor de bredere samenleving.” Hoe dat kan leiden tot sociale onrust, zien we in het Brabantse Boxtel. Hier komt aan de rand van het dorp naast een buurtschap van 100 inwoners een migrantenhotel voor 400 personen. Marly van Leeuwen, vertegenwoordigt een groep bezorgde burgers. Zij vinden het aantal te veel: “400 is buiten elke verhouding”.De burgers voelen zich overvallen door de komst van het migrantenhotel en zijn boos over de handelswijze van hun gemeente. Zo kon er bijvoorbeeld niet meegepraat worden over het aantal arbeidsmigranten. Volgens verantwoordelijk wethouder Mariëlle van Alphen kon dat niet anders: “Over het aantal: daar kunnen wij niets aan veranderen. Dat is het uitgangspunt geweest van deze tenderprocedure.” De wethouder is van mening dat je juist door de grootschaligheid humane huisvesting en kwaliteit goed kunt borgen.De situatie in Boxtel staat symbool voor tal van gemeentes in Nederland, waar burgers lijnrecht tegenover hun gemeentebestuur komen te staan. Er zou landelijk beleid moeten komen, maar volgens arbeidseconoom Ronald Dekker is er bij de landelijke politiek maar weinig aandacht voor: “Je moet ook goed beseffen: die geassocieerde problemen, die zijn lokaal en relatief klein, vanuit een landelijke overheid gezien. Dat er een huisvestingsprobleem is in Boxtel, is in het grotere verhaal van het Nederlandse economische en arbeidsmarktbeleid een verwaarloosbaar probleem.”In de uitzending pleiten kenners voor een ingrijpende politieke koerswijziging. Kremer: “Als er beleid komt dat meer gebaseerd is op brede welvaart dan denk ik dat er meer afwegingen gemaakt worden over: wie wil je dat er naar Nederland komt en waar gaan diegenen dan werken? En dan ik mij voorstellen dat wij geen mensen meer importeren in sectoren waar de arbeidsomstandigheden slecht zijn.”