29 augustus 2024 – Tijdelijke bewoners die geen interesse in hun omgeving hebben, beïnvloeden het woon- en leefklimaat. Stichting Bewonersbelangen Arbeidsmigratie vroeg haar aangesloten bewonersverenigingen naar hun ervaringen. Wat blijkt? Shortstay levert overlast op. De heftigheid hangt af van de hoeveelheid shortstays in de directe omgeving. Een hele grote shortstay locatie kan hierbij net zo ontwrichtend werken als meerdere kleintjes. Shortstay op één plek concentreren is daarom ook geen oplossing.
Shortstay in de huidige vorm is vaak verstorend, maar nog vaker ontwrichtend voor de lokale samenleving. We moeten de opmars van tijdelijke bewoning een halt toeroepen voordat hele dorpen en wijken onleefbaar worden.
Geen aangeharkte tuintjes
Het typische beeld van aangeharkte tuintjes in een doorsnee Nederlandse woonwijk verandert snel als een aantal bewoners zich niets van de omgeving aantrekt. Wanneer huizen verhuurd gaan worden als shortstay dan houdt de buurt z’n hart vast.
Wat er verandert als een huis gevuld wordt met een groep tijdelijke arbeidsmigranten? Meestal ziet een shortstay-pand er ‘liefdeloos’ uit. Gordijnen zitten altijd dicht. De tuin is meestal niet onderhouden. Vaak ligt er afval buiten. Binnen, in de gang, een lange rij gesleten sneakers. Als een huisbaas echt fout is, dan wordt het pand ook niet meer onderhouden. De panden waarin arbeidsmigranten een bed huren zijn soms zelfs half dichtgetimmerd. Dat dichttimmeren van de ramen hebben de migranten niet zelf gedaan. Nee, hun huisbaas, aan wie ze grote dankbaarheid en vele euro’s verschuldigd zijn.
Een onveilig gevoel
Arbeidsmigranten die een bed huren in een shortstay vinden het er vaak niet prettig. Wij schreven hier eerder over [LINK]. Shortstay woningen zitten vaak overvol, dus bewoners hebben er nauwelijks privacy. Er wordt erg veel gedronken, vaak ook drugs gebruikt. En omdat de ruimte maar beperkt is, gaan de bewoners ook de straat op. Omwonenden voelen zich vaak geïntimideerd door groepjes arbeidsmigranten die luid van zich laten horen. Gebruik van drank en drugs speelt ook een grote rol in het gevoel van onveiligheid.
Troep! (Niet alleen op de stoep)
Arbeidsmigranten hebben vaak geen toegang tot het afvalsysteem van de gemeente waarin ze wonen. Of ze hebben een te kleine kliko voor het aantal bewoners. Toch moet het afval weg. Het gevolg is dat er illegaal gedumpt wordt. Zakken tegen een lantarenpaal. Zakken naast de ondergrondse container. En er liggen vaak zakken in de voortuin. Niet illegaal, maar wel een vreselijk aangezicht.
Ook wordt afval niet of verkeerd gescheiden. Simpelweg door gebrek aan kennis. Hen wordt niet verteld hoe het hier werkt. Gevolg is nog meer rondslingerend afval. Containers met verkeerd gescheiden afval worden door de vuilniswagen niet geleegd.
En als de vogels de rondslingerende afvalzakken open gaan prikken is de bende compleet. Lege blikken Tyskie bier hinten duidelijk op de afkomst van het illegaal gedumpt afval.
Toenemende criminaliteit
Helaas is er een relatie tussen arbeidsmigratie en toenemende criminaliteit. Dit werkt aan twee kanten. Door de slordige manier van werven, waarbij geen historische gegevens van de kandidaten worden gecheckt, blijken er soms criminele arbeiders te worden gerecruteerd. En ook onder de uitzendbazen en vastgoedbezitters zitten onfrisse types. Met een beetje pech krijg je dus beide in de wijk. Door een optelsom van factoren heb je grote kans dat diefstallen, geweldsdelicten en inbraken ineens heel dichtbij komen. En als je de eigenaar van zo’n shortstay woning aanspreekt, loop je de kans om zelf bedreigd te worden.
Drank en Drugs
Er wordt onder arbeidsmigranten veel gebruikt. Zowel drank als drugs. Dat leidt uiteraard tot problemen. Denk aan mensen die onder invloed over straat gaan en mensen die onder onvloed vreemde of gevaarlijke dingen doen. Het levert ook gevaar op voor andere bewoners in de shortstay. Er zijn meerdere gevallen bekend van drank- en drugsgerelateerd geweld binnen shortstay woonvoorzieningen.
De dealers weten de buurt ineens goed te vinden. En niemand is blij met drugsdealers in zijn wijk.
Stapelen van mensen is stapelen van problemen
Al deze problemen laten duidelijk zien dat het stapelen van mensen niet werkt. Het past niet binnen onze Nederlandse normen en waarden. Jarenlang heeft de flexmarkt zijn gang kunnen gaan. Het aantal arbeidsmigranten blijft maar toenemen. Inmiddels zitten we op het punt dat het Nederlandse systeem dreigt te bezwijken.
Elke nieuwe shortstay is een aanslag op het welbevinden van de buurtbewoners en van de shortstaybewoners zelf.
Wat kan je doen als er een shortstay in je straat of wijk wordt geopend?
Het is helder dat shortstay een keur aan serieuze problemen voor omwonenden met zich meebrengt. Gelukkig staan omwonenden niet helemaal machteloos.
Zij kunnen in ieder geval de volgende dingen proberen:
Vraag de vergunning op bij de gemeente. Voor een Shortstay is een logiesvergunning nodig. Is de vergunning niet op orde, vraag de gemeente dan om te handhaven.
Als er een vergunning wordt verleend, teken dan bezwaar aan.
Maak een inschatting van het aantal bewoners. Is dit meer dan toegestaan, dien dan bij de gemeente een verzoek tot handhaving in.
Zorg voor bewijs. Maak foto’s en filmpjes als dit veilig kan.
Hou een logboek bij van alle incidenten die er plaatsvinden.
Laat al je bewijs zien aan de gemeente. Spreek desnoods in bij de gemeenteraad.
Bedenk dat arbeidsmigranten ook niet hebben gevraagd om de situatie waarin ze terecht zijn gekomen. Respect en een open benadering helpen.
Een verhaal uit het leven van een doodgewoon gezinZomaar een keurige jaren ‘70 wijk in een grote Zeeuwse stad. Huizen met voor- en achtertuintjes. We zitten bij vrienden op hun terras. Als ik vraag waarom er een hele grote smoezelige partytent in de tuin van de buren staat, betrekt het gezicht van mijn vriend en wijst hij richting de achterdeur. Dit kunnen we beter even binnen bespreken.Sinds enige tijd wordt het huis naast hem verhuurd aan arbeidsmigranten. Het woord Shortstay kent hij niet en ook met de wet- en regelgeving is hij onbekend. Wel hebben hij en zijn vrouw slapeloze nachten van wat er naast hen gebeurt. Het verhaal is onthutsend. In het buurhuis wonen constant wisselende groepjes arbeidsmigranten. Ze roken zo vreselijk veel in de tuin dat mijn vriend en zijn gezin vaak naar binnen gaan. Omdat de groep telkens wisselt, lukt het maar niet om er afspraken over te maken. Het wemelt rond het huis van de sigarettenpeuken. En was dit maar de enige frustratie die ze hebben.Er gebeurt werkelijk vanalles in dat huis naast ze. Mijn vriend raakt op dreef en zijn vrouw vult zo nu en dan aan. “Wist je nog, dat ze hiernaast ruzie hadden?” Die ruzie ontspoorde dusdanig dat de politie erbij moest komen. Er was iemand door een ruit geduwd en een ander was geslagen met een kapotte bierfles. “Het was heel heftig en beangstigend om mee te maken. We hebben onze kinderen later verteld dat het een ongeluk was. We konden ze niet vertellen wat er echt was gebeurd.”De buren hebben regelmatig een overvolle afvalcontainer. Niet zo gek, als je bedenkt dat er in de woning van krap 90m2 vaak 6 mensen verblijven. De gemeentelijke ophaaldienst leegt die kliko vervolgens niet (omdat deze tot over de rand is gevuld en het afval niet goed is gescheiden) waarna de arbeidsmigranten op andere manieren van het afval af proberen te komen. Soms staat het afval weken in de tuin; soms wordt het langs het slootje in de wijk gedumpt. “We worden heel vaak wakker van ze. Deze huizen zijn best gehorig en er wordt hiernaast ontzettend hard gepraat. Zo staan echt heel vroeg op; zo rond half vijf; en houden totaal geen rekening met hun buren. Rond een uur of vijf à half zes worden ze opgehaald en ook dat gaat niet zachtjes. Daarna habben we in ieder geval rust tot de kinderen wakker worden.”Mijn vriend verzucht “En ik moet de oudste twee nu echt uit gaan leggen dat het niet normaal is dat er heel veel bier wordt gedronken en dat mensen eigenlijk altijd aangeschoten of dronken zijn. Mijn kinderen krijgen echt totaal niet het goede voorbeeld zo.”Het verhaal van mijn vriend is alarmerend. Toen ik een jaar eerder op bezoek was, zag alles er nog keurig uit. Nu is zijn keurige buurt ontdekt door investeerders die de ene na de andere woning opkopen om er een shortstay van te maken. De vraag is hoe lang zijn gezin er zou kunnen blijven wonen. En als je wil verkopen met een shortstay naast je, wat is je huis dan waard? Op het moment van schrijven zijn we een jaar verder. Mijn vriend woont er nog steeds. De shortstay naast hem is er ook nog. Hun huis verkopen blijkt geen optie, behalve aan een investeerder die er ook een shortstay van maakt. En dat... Dat gaat mijn vriend, ondanks alles, veel te ver.