Home » Migratie laat zich moeilijk sturen, Geert
Opinie

Migratie laat zich moeilijk sturen, Geert

Wim Derksen, 16 april 2024 – Wilders is boos weggelopen bij de formatie-onderhandelingen. Hij zou morgen weer terugkomen. Het hoort er allemaal bij, maar je loopt niet weg als je je zin hebt gekregen. 

Saillant is dat Wilders vertrok enige uren nadat de onderhandelaars hadden gesproken met de socioloog Hein de Haas, die vorig jaar een indrukwekkend boek over migratie heeft geschreven: ‘Hoe migratie echt werkt’. Voor iedereen die dit boek nog niet heeft gelezen geef ik een korte samenvatting aan de hand van de conclusies die De Haas successievelijk trekt. 

– Het beleid heeft de situatie verslechterd, en nooit verbeterd. Beleidsmaatregelen maken daarmee deel uit van de eigenlijk oorzaken van de problemen die politici zelf pretenderen op te lossen. Daarom kunnen politici ook niet meer eerlijk zijn over de problemen. Anders zou hun eigen falen zichtbaar worden.

– Er is geen sprake van massamigratie. Viervijfde van de wereldbevolking woont in het gebied van geboorte, 3% woont in het buitenland. Dat percentage is al decennia stabiel. [Hierbij vergeet De Haas dat de wereldbevolking wel enorm is gegroeid, dus het aantal migranten eveneens. En deze conclusie laat onverlet dat Nederland de komende decennia alleen maar zal groeien door migratie, en die groei kan zelfs fors zijn, naar 21 miljoen inwoners.]

– Verreweg de meeste migranten steken legaal de grens over.

– De meeste immigratie is het gevolg van actieve werving voor arbeid (door bedrijven en overheden). [Daar kunnen we dus iets aan doen, zoals de commissie Van Zwol ook heeft voorgesteld. Pikant detail: dezelfde Van Zwol die nu informateur is.]

– De vluchtelingenaantallen zijn relatief beperkt en nemen niet toe.

– 80% van alle vluchtelingen leven in buurlanden, 85% van alle vluchtelingen in ontwikkelingslanden. Dus niet in het Rijke Westen.

– Er is geen bewijs voor toename van nep-asielaanvragen, ofwel: gelukszoekers.

– Vluchtelingenmigratie fluctueert mee op de mate van oorlogvoering; we weten dat de wereld de laatste eeuw alleen maar vreedzamer is geworden.

– Er is geen bewijs dat onze samenleving diverser is geworden, wat we nu als ‘onze mensen’ beschouwen noemden we nog niet zo lang geleden ‘de ander’.’

– Samenlevingen en culturen zijn juist minder divers geworden: denk aan het ontstaan van natiestaten, denk aan het tegenwoordige belang van Olympische Spelen en voetbalkampioenschappen.

– Samenlevingen en de wereld in het algemeen, zijn uniformer dan ooit tevoren. Denk aan de enorme verbetering van de communicatiemiddelen in de laatste halve eeuw.

– Migratie neemt toe naarmate arme landen rijker worden. Als mensen rijker worden nemen hun aspiraties toe, en hun kansen om te emigreren.

– Migratie is bijna altijd een investering in een betere toekomst en is bijna altijd een rationele keuze.

– Migratie is de effectiefste manier van ontwikkelingshulp (de bedragen die door migranten worden overgeboekt naar familieleden die zijn achtergebleven, zijn vele malen hoger dan de officiële ontwikkelingshulp)

– De vraag naar arbeid is de belangrijkste oorzaak van migratie

– Immigranten stelen geen banen, maar vullen vacatures op

– Arbeidsmarkteffecten van immigratie (lonen, werkloosheid) zijn verwaarloosbaar

– Niet-migranten zijn niet geschikt voor migrantenbanen 

– De begrotingsimpact van migratie is verwaarloosbaar, migratie ondermijnt dus ook de verzorgingsstaat niet

– Illegale migranten zijn de grootste zegen voor de verzorgingsstaat

– Bezuinigingen, niet immigratie, veroorzaakten huisvestingsproblemen

– Op lange termijn (twee generaties) is integratie een opzienbarend succes

– Bij segregatie is het echte probleem de toenemende inkomenssegregatie

– De welgestelden plukken de meeste vruchten van immigratie

– Immigratieniveaus zijn veel te laag om de effecten van vergrijzing tegen te gaan

– De grenzen gaan helemaal niet dicht, het immigratiebeleid is liberaler geworden

– Arbeidsmarktbeleid is belangrijkste middel om de migratie te beïnvloeden. 

Deze samenvatting is veel te kort. Ik raad iedereen aan het boek zelf te lezen. Ik maak nog een paar aanvullende opmerkingen. 

De kracht van de analyse van Hein de Haas is zijn helicopterview. Hij kijkt niet naar één of twee jaren maar bekijkt migratie soms zelfs over decennia en een enkele keer over eeuwen. Hij kijkt ook niet naar één land, maar naar de migratie wereldwijd. 

Zoals gezegd, gaat hij daardoor een beetje aan de specifieke situatie van Nederland voorbij: de groei van onze bevolking wordt de komende decennia geheel bepaald door de migratie. Dus als we minder willen groeien, moeten we aansturen op minder migratie. 

En juist daar is het boek van Hein de Haas weer op zijn best: de vraag naar arbeid is de belangrijkste oorzaak van migratie! Nederlandse ondernemers willen goedkope arbeidskrachten (Westland, distributie) of slimme arbeidskrachten (kenniswerkers, ASML). En mensen uit het buitenland willen die banen graag. Vraag en aanbod vinden elkaar en migratie is het gevolg. Dus de enige manier om migratie werkelijk af te remmen is arbeidsmarktbeleid: kassen in het Westland minder bevoordelen, minder flexibele arbeid, minder ruimte voor distributiecentra, geen € 2,3 miljard uittrekken om ASML voor Nederland te behouden, uitzendbureaus voor arbeidsmigranten beter reguleren, enzovoorts. Ik zeg niet dat je dat (allemaal) moet doen. Ik zeg alleen dat De Haas terecht concludeert dat in arbeidsmarktbeleid de enige kans ligt om migratie af te remmen.  

Het zou me niet verbazen als Hein de Haas dit allemaal nog eens heeft uitgelegd aan de vier onderhandelende partijen. En dat Geert Wilders heeft begrepen dat het voor hem veel aantrekkelijker is om vanuit de oppositie onzin over migratie te blijven roepen. 

Lees hier het originele bericht
×