Pointer pop-up redactie Tilburg van start: van dozen tot dakloosheid

KRO-NCRV Pointer, 26 april 2024 – Arbeidsmigratie en dakloosheid: met deze twee onderwerpen trapte de Pointer pop-up redactie in Tilburg afgelopen week af. Tijdens de meet-up in de LocHal verzamelden zich meer dan 90 bezoekers, om te praten over de misstanden waar zij in Tilburg en omgeving tegenaan lopen.

Batadorp en Philipsfabriek

Jan Cremers, arbeidssocioloog en onderzoeker aan de Universiteit Tilburg, opent de avond met een korte lezing over een onderwerp dat in de regio veel losmaakt: arbeidsmigratie. De hamvraag: wie is er verantwoordelijk voor hun huisvesting, hun leefomstandigheden en eventuele overlast waar omwonenden voor vrezen?

Cremers laat een oude zwart-witfoto zien, met daarop een fabriek. “Vroeger rekruteerden we ook al mensen in het buitenland om in Nederlandse fabrieken te werken en soms kwamen mensen op eigen gelegenheid hier op zoek naar werk. Maar in die tijd voelden werkgevers zich ook voor hen verantwoordelijk. Ze vonden het belangrijk dat mensen ergens konden wonen en een binding voelden met een onderneming.”

Slechte woon- en werkomstandigheden

Een aantal politici, vakbonden en belangenorganisaties buigt zich samen over dit vraagstuk. Barbara Smietena van stichting Barka, vertelt dat veel arbeidsmigranten door uitzendbureaus eigenlijk “te simpel en te snel” worden gerekruteerd. “Het minimumloon is vaak voldoende om ze te overtuigen, maar lang niet iedereen krijgt dat bij aankomst ook daadwerkelijk betaalt.” Bovendien lijken er soms addertjes onder het gras te zitten. “Mensen denken dat ze 5 dagen per week kunnen werken, maar kunnen in de praktijk 2 of 3 dagen aan de slag. Wat ze verdienen, moeten ze bijna gelijk teruggeven in de vorm van huur, zorgverzekering, etc.”

Petra Bolster van FNV herkent deze verhalen. “Mensen moeten soms plots 50 euro per week voor een bed afrekenen, terwijl ze 100 euro verdienen. Of dan blijkt de busreis waarmee ze naar Nederland zijn gekomen toch niet gratis. Zo beginnen sommigen al in de schulden voordat ze starten met werken.” Een belangrijk rapport dat door meerdere panelleden wordt aangehaald, is dat van commissie Roemer uit 2020. Zij deden eerder de aanbeveling om werk en huisvesting gescheiden te houden, waardoor de positie van arbeidsmigranten verbetert en zij niet alleen van hun werkgever afhankelijk zijn.