NRC, 15 januari 2024 – In het hoogste scenario dat de Staatscommissie heeft onderzocht, zijn er 22,8 miljoen inwoners in 2050: vijf miljoen mensen erbij, in slechts 25 jaar tijd. „We hoeven niet stilletjes aan tafel te zitten, EU moet lasten en lusten van migratie delen”, zegt commissievoorzitter Van Zwol.
Het zou goed kunnen dat de bevolkingsgroei in Nederland doorschiet, zegt voorzitter Richard van Zwol (58) van de Staatscommissie Demografische Ontwikkelingen 2050. Dus dat het aantal inwoners niet groeit van 17,9 miljoen nu tot 19,7 miljoen in 2050 – wat het CBS het meest waarschijnlijk acht –, maar dat het harder en sneller zal gaan.„De krachten op meer migratie zijn enorm”, zegt Van Zwol op zijn werkkamer in Den Haag. „Door alle leed en ellende in de wereld rondom Europa. Oorlogen, regimes die niet functioneren, armoede. Klimaatverandering komt daar nog eens bij.”
Al die mensen erbij moeten ergens wonen en werken, zullen reizen en consumeren, onderwijs en zorg nodig hebben. In een klein land dat in alle demografische scenario’s „drukker, diverser en grijzer” zal worden. En in alle scenario’s wordt het aantal werkenden in verhouding tot niet-werkenden te klein om alle publieke voorzieningen op peil te houden, van uitkeringen tot infrastructuur.
[ …]Hebben we arbeidsmigranten nodig?
Voor degenen die nog denken dat arbeidsmigratie een oplossing ergens voor is: dat is niet waar. Werkgevers worden er rijk van, arbeidsmigranten zelf niet. Zij werken en wonen vaak in slechte omstandigheden, bepaalde groepen zorgen voor overlast en onleefbaarheid in wijken, en gemeenten en de belastingbetaler zitten met de rekening daarvan. De problemen zitten bij de arbeidsmigranten in slachthuizen die vooral exporteren, het zoveelste distributiecentrum, de kassen. Dat soort werk kan beter in, laat ik zeggen, de kop van Afrika of in Georgië plaatsvinden zodat mensen dat in hun eigen land kunnen doen en niet hierheen hoeven te komen.”
REACTIES UIT DE POLITIEK
Het demissionaire kabinet is positief over het advies van de Staatscommissie Demografische Ontwikkelingen 2050. Vicepremier Karien van Gennip en minister Hugo de Jonge van Binnenlandse Zaken omarmen de koers voor een gematigde bevolkingsgroei die daarin wordt aangegeven, zo lieten ze weten bij de overhandiging van het rapport, een boekwerk van vierhonderd pagina’s.
Karien van Gennip, demissionair minister van SZW (CDA) en vicepremier: „Het huiswerk voor een volgend kabinet is gedaan. Gezamenlijke strategie voor de demografische ontwikkeling van ons land is hard nodig. We stellen ons te weinig die fundamentele vraag: welke samenleving willen we zijn? Welke economie willen we zijn? En welke keuzes horen daarbij? (…) Dus welke soort arbeidsmigrant hebben we wel nodig? Misschien zelfs meer, of welke niet, of minder? Het leunen op goedkope arbeid maakt lui. Er zijn slimmere manier om de krapte op de arbeidsmarkt tegen te gaan. Door veel meer mensen aan het werk te helpen en de arbeidsmarkt anders in te richten. En door veel meer te investeren in robotisering, automatisering en kunstmatige intelligentie.”
Hugo de Jonge, demissionair minister Binnenlandse Zaken en Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (CDA): „Nederland groeit veel harder dan we kunnen hebben. En dat is eigenlijk al een tijdje aan de gang. Demografie wordt als een heel rechts thema gezien. Als je er iets van vindt, en als je vindt dat we dat moeten beïnvloeden, dan is dat heel erg rechts kennelijk. Waar we in de politiek misschien nog het meest tegenop zien is de implicatie. Als je namelijk zegt dat het een thema is om op te sturen (…) Ja, dat betekent dus ook dat je er wat aan moet doen. Dat je er niet omheen kunt blijven lopen. Dus demografie is een opdracht.”
Merlien Welzijn, Tweede Kamerlid NSC: „Wij hebben die gematigde groei uitgedrukt in een richtgetal in ons verkiezingsprogramma [totaal migratiedsaldo maximaal 50.000 per jaar, red.] .En dan is het mooi om te zien dat dat ook terugkomt in zo’n staatscommissie. Ik denk dat het belangrijk is dat je verder dan alleen Nederland kijkt. Ze hebben een kaartje laten zien met de bevolkingsdruk per land, per gebied. Dan zie je dat Nederland wel behoorlijk donker kleurt in dat soort plaatjes. Je ziet ook andere landen in Europa waar de kleurschakering meer variatie laat zien. Dat zegt mij dat het belangrijk is om dit soort thema’s in Europees verband te bekijken.”
Mona Keijzer, Tweede Kamerlid BBB: „Dit rapport ligt er nou. Wij hebben als BBB gezegd: 15.000 asielzoekers [asielquotum per jaar, red]. Als je kijkt naar arbeidsmigratie hebben wij gezegd: leg een voorkeur op techniek, agrarisch en voeding. De aanzuigende werking van ons asielsysteem wordt door sommige mensen ontkend. (…) Dat je door sociale advocatuur geholpen wordt in je procedure. Dat je bij voorrang een sociale huurwoning krijgt met een uitkering en zorg en onderwijs. Dat heeft natuurlijk ook effect op de wens van mensen om hier naartoe te komen. Dus daar zul je ook iets aan moeten doen.”Kati Piri, Tweede Kamerlid GL-PvdA: „Aan coherent beleid heeft het de afgelopen jaren sterk ontbroken. Het rapport geeft een gedegen startpunt voor een maatschappelijk debat over de onhoudbaarheid van ongereguleerde arbeidsmigratie, de internationalisering van het onderwijs en de noodzaak van een humaan asielbeleid. Wat ons betreft komt er om te beginnen een einde aan uitbesteed werkgeverschap via uitzendbureaus een zzp-constructies en moeten we veel meer grip krijgen op arbeidsmigratie.”
Lees hier verder (origineel bericht)