Ewa, Stefana en Zuzanna werden ingevlogen en afgedankt
ROOSENDAAL, Brabants Dagblad 18 sept 2023 – Slapen in een koude schuur, je ID-kaart moeten inleveren bij de baas en niet betaald krijgen. Het overkwam de Poolse Ewa (50), Stefana (52) en Zuzanna (28) in Roosendaal. Veel arbeidsmigranten hier raken net als zij verstrikt in een web van ellende.
Ewa, haar dochter Zuzanna en goede vriendin Stefana (niet hun echte namen) schrikken zich begin juli rot als ze zien waar ze moeten slapen. De schuur, vlakbij de kwekerij waar ze in de buurt van Roosendaal gaan werken, delen de drie vrouwen met ‘tussen de tien en twintig’ jonge mannen. Hun vertrek, achterin, is met een gordijntje van de rest gescheiden, vertellen ze.
,,We hadden niet eens stromend water. En het was er koud ’s nachts”, zegt Ewa. ,,Het raam was kapot. Het gat was met een doek afgedekt.” Huurprijs: 110 euro per persoon per week. Wanneer ze de coördinator erop aanspreken dat ze hier niet fatsoenlijk kunnen overnachten, is de aangeboden oplossing een klein elektrisch kacheltje. Onacceptabel, vinden ze. Maar wanneer ze de volgende dag via via iemand vinden die direct een andere klus voor ze regelt, begint de achtbaan pas echt.
Ze zijn al bijna in Venlo wanneer ze te horen krijgen dat ze toch naar een andere kwekerij in een dorpje bij Roosendaal moeten. De chauffeur maakt rechtsomkeert. Eenmaal terug in West-Brabant moeten de drie dames die busrit met omweg (130 euro p.p.) zélf contant afrekenen, maar dat geld hebben ze niet. Omdat de nieuwe opdrachtgever dit moet voorschieten, neemt hij bij wijze van borg , hun ID-bewijzen in beslag.
In plaats van een mooi spaarbedrag, hebben ze al na een paar dagen in Nederland een schuld opgebouwd. De baas is vrijdag na een week hard werken keihard: ze krijgen geen cent salaris, zolang ze de reis niet volledig hebben terugbetaald. Ook geen voorschot om boodschappen te doen, vertelt Zuzanna. ,,Wat we hebben gegeten? We hadden uit Polen nog wat brood en beleg meegenomen. Dat was het enige dat we hadden. We moesten het spreiden om er de hele week mee te doen.”
Binnen 24 uur de huisvesting uitgegooid
Ingevlogen, afgedankt en aan hun lot overgelaten, soms nog binnen een dag. Het verhaal van deze drie vrouwen is geen uitzondering. Soortgelijke uitbuiting werd ook geconstateerd bij de 165 personen die tussen 9 december 2022 en 1 juni 2023 gebruik maakten van een speciale nachtopvang voor dakloze arbeidsmigranten van de gemeente Roosendaal.
Zij werkten bijvoorbeeld op basis van nulurencontracten waarin niets geregeld was voor ziektekosten, of kregen contractuele uren niet uitbetaald als er minder werk voorhanden was dan afgesproken. Huisbazen dreigden met huurverhogingen voor wie zich wilde inschrijven bij de gemeente, terwijl dat juist nodig is om in aanmerking te komen voor toeslagen, bijstand en bepaalde verzekeringen bij ontslag.
Ook werden mensen zonder geldige reden ontslagen (bijvoorbeeld omdat ze zich ziek meldden), of binnen 24 uur de huisvesting uitgegooid zodra er geen werk meer voor ze was. Misstanden die ‘helaas kloppen met het landelijk beeld’, stelt de gemeente.
Junkpanden
Grootste probleem is dat de werkgever vaak óók huisbaas is, via hetzelfde contract. Er is wetgeving in de maak om dit te verbieden, maar de constructie komt nog altijd veel voor. Wie z’n baan verliest, om wat voor reden dan ook, staat dan prompt ook letterlijk op straat. En waar kun je dan heen, in een land waar je de regels, taal en cultuur niet kent? ,,Dan gaan ze rondzwerven, en vaak aan de drank.”
Lees hier het hele bericht
