Wynia’s Week, 13 december 2023 – Recent bracht de Adviesraad Immigratie een rapport uit. De titel – Arbeidsmigratie: Oplossing voor economie en demografie? – is direct ook de vraag die het rapport wil beantwoorden. Het dubbelzinnige antwoord van de Adviesraad – arbeidsmigratie is geen oplossing, maar tot 2040 toch wel – koopt vooral tijd. Dat is goed nieuws voor aan arbeidsmigratie verslaafde werkgevers.
De belangrijkste vraag die de Adviesraad wil beantwoorden: ‘Is arbeidsmigratie een oplossing voor economie en demografie?’ Het antwoord lezen we in de slotparagrafen van het rapport:
‘Vooral in de jaren 2030-2040, als de grijze druk het sterkst stijgt en de potentiële beroepsbevolking naar verwachting krimpt, kan meer arbeidsmigratie helpen de stijging van de grijze druk af te remmen en te voorzien in een groeiende vraag naar personeel. Dit zou in het bijzonder een oplossing kunnen bieden voor essentiële sectoren die te kampen hebben met een tekort aan gekwalificeerd personeel. (-) Het gaat dan vooral om hoger opgeleide arbeidsmigranten die beschikken over schaarse kwalificaties en vaardigheden. (-) Arbeidsmigratie is niet de oplossing voor de demografische en economische uitdagingen ten gevolge van vergrijzing, maar kan wel een nuttige bijdrage leveren door deze te verzachten.’
De Adviesraad komt met een dubbele en inconsistente boodschap: arbeidsmigratie is eigenlijk niet echt een oplossing voor vergrijzing en arbeidsmarkttekorten, maar tot 2040 toch wel. Zo is het ook in het nieuws gekomen. De NOS kopte bijvoorbeeld: ‘Arbeidsmigratie tot 2040 nodig, daarna mogelijk een probleem’.
Het bedrijfsleven ziet de bui al hangen
Bij het CPB-symposium over migratie werd voor mij zonneklaar: er is een hele lobby van het bedrijfsleven en vooral de uitzendbranche om – al is het maar voorlopig – de stroom arbeidsmigranten naar Nederland in stand te houden. Het bedrijfsleven ziet de bui namelijk al hangen: qua arbeidsmigratie zitten links en rechts tegenwoordig steeds meer op één lijn en die lijn is ‘het moet minder’. En dat is een bedreiging voor bedrijven die afhankelijk zijn van (goedkope) arbeidsmigratie. Het verontrustende is dat die bedrijven hun voet tussen de deur krijgen: bij het CPB-symposium, bij de Adviesraad Migratie en vast op nog meer plekken in de Nederlandse lobbycratie. Verontrustend, want de ervaring met gastarbeid leert dat de lusten van die arbeidsmigratie voor de bedrijven zullen zijn en de lasten voor de samenleving.
Jan van de Beek is wiskundige en antropoloog en promoveerde op de geschiedenis van het economisch onderzoek naar het Nederlandse migratiebeleid. Hij is een van de auteurs van het rapport ‘Grenzeloze Verzorgingsstaat’, hier te downloaden. Hij werkt nu aan een actueel boek over bevolkingsgroei en migratiebeleid in het Nederland van nu en straks.
Lees hier verder (origineel bericht)