Brabants Dagblad, WAALWIJK – Arbeidsmigranten komen van heinde en verre naar Waalwijk. Belangrijke spil in het web zijn de uitzendbureaus. Het is een hele operatie om al die mensen hier aan het werk te krijgen. ,,Dat negatieve imago klopt echt niet.”
“Wat je zegt ben je zelf”
Het Brabants Dagblad publiceert deze zomer meerdere verhalen over arbeidsmigranten in de regio De Langstraat (o.a. Waalwijk). Het is goed dat deze beroepsgroep aandacht krijgt, arbeidsmigranten zijn namelijk steeds prominenter in Nederland aanwezig. Niet altijd positief, de vraag is in hoeverre dat voorkomen had kunnen worden.
Het is heel belangrijk om publicaties, zoals bijvoorbeeld dit artikel in het Brabants Dagblad zorgvuldig te lezen en waar nodig te nuanceren. Wie zich in de materie heeft verdiept ziet waar het verhaal in werkelijkheid net ietsje anders is dan het lijkt. In dit artikel plaatsen we kanttekeningen bij enkele aannames.
“In Spanje kiezen steeds meer jongeren voor een tijdelijke baan in Nederland vanwege de hoge werkloosheid in hun land”.
Veel jongeren in Spanje zoeken inderdaad werk in Nederland, in Spanje is te weinig werk. Maar ze zoeken geen tijdelijk werk hier! Integendeel, veel van hen dromen van een mooie toekomst in Nederland. Aangespoord door de Spaanse overheid komen veel van hen voor minstens enkele jaren hierheen.
Dus nee, deze stelling klopt niet, het zit net een beetje anders. Deze Spaanse jongeren werken hier tijdelijk omdat ze via Covebo (en ook via andere uitzendbureaus) op basis van tijdelijkheid aan het werk gezet worden. Of de banen ook tijdelijk zijn? Of ze graag tijdelijk werk willen? Dat is maar de vraag.
Is het werk wel tijdelijk?
In het artikel in Brabants Dagblad is ook te lezen dat Waalwijk tussen de 2000 en 3000 buitenlandse werknemers telt. De arbeidsmigranten die via uitzendorganisatie Covebo hier aan het werk zijn, uit Spanje, Polen, Roemenië, Slowakije, Hongarije, Tsjechië, Portugal en Litouwen werken echter vooral op tijdelijke contracten. Dat is vreemd. Dan zouden dus alle vacatures, of een groot deel ervan, die deze 2000 tot 3000 buitenlandse werknemers invullen allemaal tijdelijk zijn. Dus duizenden tijdelijke banen in Waalwijk?
Naar schatting werken er in Nederland momenteel 800.000 buitenlandse arbeidskrachten. Een groot deel daarvan is arbeidsmigrant, een groot deel daarvan heeft een tijdelijk contract. De vraag is hoeveel van deze vacatures werkelijk tijdelijk zijn, en wat de werkelijke reden is om deze vacatures jaar in jaar uit door tijdelijke contractanten te laten vervullen. Het zou goed zijn om dat eens nader te onderzoeken: welke problemen op de arbeidsmarkt worden werkelijk opgelost door hoeveel tijdelijke arbeidsmigranten?
Huisvestingsoplossing oorzaak van tekorten en problemen
Ook in dit artikel staat het weer. De uitzendbureaus regelen de huisvesting voor de werknemers. Er worden grote wooncomplexen gebouwd waar de arbeiders met ruim 400 andere arbeidsmigranten kunnen verblijven. Niet wonen, maar verblijven.
De logiesregeling, de bron van veel problemen
De uitzendbureaus die eigen huisvestingscomplexen exploiteren, brengen de arbeidsmigranten erin onder op basis van logies. De (kleine) kamers worden als het ware verhuurd als hotelkamers. Dat heeft een aantal belangrijke consequenties.
Allereerst mag de huurder maximaal een jaar in het logies verblijven. Daarom spreekt men niet over wonen. En hierdoor heeft de huurder ook geen huurdersbescherming. Houdt het werk op, dan moet hij/zij vrijwel meteen ook de logies verlaten. Waarheen? Dat is vaak een hele uitdaging voor de mensen, woonruimte is moeilijk te vinden. Soms belandt iemand dus op straat.
In een logiesverblijf gelden ook minder regels. Het gebouw hoeft bijvoorbeeld niet te voldoen aan strenge eisen met betrekking tot duurzaamheid, veiligheid en gezondheid. En als laatste worden de kamers erg duur verhuurd. Logies is zoals een hotel (er moet ook toeristenbelasting worden betaald per nacht dat een huurder er logeert), dus het puntensysteem zoals dat bijvoorbeeld bestaat voor kamerverhuur, en de huurprijzen reguleert, geldt hier niet.
Money talks
De verhuur van logies aan arbeidsmigranten is enorm lucratief. Voor uitzendbureaus en huisvestingsexploitanten, vaak is dat ook een-en-hetzelfde bedrijf, loont het dus om permanent arbeiders tijdelijk aan het werk te zetten en tijdelijk te huisvesten. Op grote schaal wordt daarom op diverse plaatsen in Nederland nieuw werk gecreëerd, bijvoorbeeld de 64 distributiecentra in Brabant. De producten die er verhandeld worden komen en gaan niet perse uit/naar Nederland, uit onderzoek van Brabants Dagblad is gebleken dat zelfs de geldstroom niet in Nederland blijft.
Veel arbeidsmigranten (bij elkaar) geeft wel degelijk problemen
Het is positief gebracht, deze grote groep vreemden bij elkaar die zo rustig samenleeft. Het is te hopen voor Waalwijk en voor alle plaatsen waar de mensen met zovelen bij elkaar wonen. In West Brabant is er helaas heel ander groepsgedrag te zien.
Ook wordt de kwaliteit van de huisvesting misschien wel wat overdreven. 400 tot wel 700 mensen die tamelijk krap worden gehuisvest in een wooncomplex met beperkte gezamenlijke ruimtes. Ieder heeft een kleine eigen slaapkamer voor wat privacy en verder weinig te doen. Is dit zoveel beter dan met 10 mensen in een gewoon woonhuis te wonen?
De huizen in de woonwijken zullen waarschijnlijk ook gewoon verhuurd bijven aan arbeidsmigranten. Ook particuliere huizenbezitters hebben het verdienmodel ontdekt, dus wat let ze?
Extra druk op de zorg, op de politie, op de openbare orde.
Sommige uitzendbureaus claimen dat de arbeidsmigranten Nederland komen helpen, nu wij overal personeelstekorten hebben. Deels zal dat waar zijn en dat is heel fijn. Maar de grote massa arbeidsmigranten die wordt geworven voor eenvoudig productiewerk lijkt vooralsnog juist de druk op alles alleen maar te doen toenemen.
De redactie.