Grootschalige huisvesting voor arbeidsmigranten vergroot problemen

Natuurlijk staan projectontwikkelaars en huisvestingsbedrijven voorop om te beweren dat grootschalige huisvestingscomplexen de oplossing zijn voor de woningbehoefte van arbeidsmigranten. Maar waarom huisvesten we mensen die structureel werk verrichten in dergelijke tijdelijke huisvesting? Waarom doen deze mensen niet mee in het reguliere woning systeem? De nieuwe, grootschalige wooncomplexen verergeren de problemen van de arbeidsmigranten, omdat ze hier met honderden worden opgepakt in kleine ruimtes, er onder constant toezicht en met bewaking maar kort mogen verblijven, op basis van shortstay. Bovendien is de huur van een bed gekoppeld aan een werkcontract, dus wanneer het werk stopt dan moet ook de huisvesting worden verlaten. Dakloosheid is het gevolg.

Shortstay in grootschalige huisvesting zorgt voor meer dakloosheid

Arbeidsmigranten worden door uitzendbureaus alleen in grootschalige huisvestingscomplexen ondergebracht in combinatie met een werkcontract (via ditzelfde uitzendbureau). Deze huisvesting is dus vast onderdeel van de veelgebruikte baan-bed- combideal.
Verblijven in zo’n zogenaamd ‘Polenhotel’ kunnen arbeidsmigranten bovendien alleen op shortstay-basis, wat betekent dat het een verblijf is voor korte tijd. Wie in de shortstay zit kan zich niet inschrijven op zijn woonadres, en bouwt daarom geen rechten in Nederland op. Het gevolg hiervan is dat, wanneer het werkcontract van een arbeidsmigrant stopt (dat kan al na een paar weken gebeuren), hij of zij de huisvesting ook weer moet verlaten. Vrijwel meteen. Arbeidsmigranten belanden vervolgens op straat en hun enige uitweg is om zo snel mogelijk een nieuwe baan-bed packagedeal te vinden, ook weer via een uitzendbureau.

Veel mensen, ook beleidsmakers, denken dat wooncomplexen ervoor zorgen dat dakloze arbeidsmigranten eindelijk een bed hebben. Dat is dus onjuist, het is precies andersom. Dakloosheid van arbeidsmigranten ontstaat als mensen ontslagen worden.¹ Door de bouw van grootschalige huisvesting komen er meer bedden beschikbaar en dus meer arbeidsmigranten naar Nederland. Meer arbeidsmigranten betekent op termijn ook meer daklozen. Juist daarom zal het bouwen van meer huisvesting zorgen voor nog meer problemen.

Onrechtmatige particuliere verhuur in aftandse huizen gaat ook door

Er wordt makkelijk gedacht dat nieuwe wooncomplexen het einde betekenen van de verhuur van bedden in slecht onderhouden woningen in woonwijken. Dat is wensdenken. Huiseigenaren kunnen zelf kiezen aan wie ze hun woning verhuren, en omdat de verhuur van woningen aan uitzendbureaus en/of arbeidsmigranten heel lucratief is, zullen ze daar niet graag mee stoppen. Temeer omdat er per woning vaak te veel mensen worden gehuisvest, die per persoon ongeveer 135 Euro per week betalen, is dat voor een pandeigenaar makkelijk verdiend. Arbeidsmigranten zijn daarnaast makkelijke huurders, omdat ze meestal niet klagen over de slechte staat van onderhoud of het aantal medebewoners. De huisvesting en werkcontracten zijn (al dan niet indirect) aan elkaar gekoppeld, wat, vanwege de afhankelijkheidspositie waarin een arbeidsmigrant verkeert, een extra barrière vormt om te misstanden te melden.

Arbeidsmigranten die tijdelijk in een wooncomplex verblijven voelen zich slecht

Een grootschalige huisvestingslocatie, in de volksmond ‘Polenhotel’ genoemd, is een tijdelijke voorziening. De bewoners mogen er niet wonen, maar slechts tijdelijk verblijven, op basis van shortstay-verhuur. Ze kunnen zich er ook niet inschrijven, ze verblijven er als toerist.
De slaapkamers zijn klein, er is weinig openbare ruimte en de vele andere bewoners zijn onbekenden. Kinderen en bezoek zijn er vaak niet toegestaan. Onderzoeken hebben uitgewezen dat arbeidsmigranten in deze huisvestingsvorm minder tevreden zijn omdat ze niet goed kunnen ontspannen na het werk en zich er minder veilig voelen. ² ³ ⁴